بزرگنمايي:

پیام مازند - پس از اجرای سیاست تغییر نرخ ارز با حذف ارز نیمایی و ایجاد بازار توافقی که منجر به رشد بی حد و حصر قیمت ها در بازار رسمی و غیر رسمی ارز همچنین همه کالاها شده است. اکنون زمزمه حذف 4 صفر از پولی ملی مطرح است که به گفته کارشناسان در صورت اقدام به چنین کاری آن هم در شرایط آشفتگی بازار ارز و اقتصاد کشور جز شوک جدید دیگر به اقتصاد و تشدید انتظارات تورمی نتیجه ای را در بر ندارد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
اقدامی که اگر چه محاسبات را در عملیات های پولی و بانکی آسان می کند ولی در شرایط بی ثباتی اقتصاد، رویکردی هزینه بر و تورم زاست.
البته سالهاست در دولت های مختلف بحث حذف صفرها از پول ملی مطرح می شود. به طوری که در زمان ریاست جمهوری روحانی موضوع تبدیل ریال به تومان حتی در هیئت دولت هم به تصویب رسید ولی به دلایلی هیچ وقت شکل اجرایی به خود نگرفت. این در حالی است که مردم حدود نیم قرن است در تبادلات پولی خرد همچنین معاملات جزئی روزمره نامی از ریال نمی برند. (مگر برای نوشتن چک یا محاسبات بانکی و ...) به طوری که با خروج سکه های 10 و 20 ریالی از چرخه معاملات جزیی در بازار، حتی همان موقع نیز 10 ریال را یک تومان عنوان می کردند. با این وجود بیش از نیم قرن است که ریال در محاورات و معاملات دیگر کاربردی ندارد و چه بسا تومان نیز در حال از بین رفتن است آنگونه که سالهاست در پی بی ارزش شدن ارزش پول ملی یک تومان در محاورات روزمره را یک میلیون تومان و چه بسا بعضا در ارقام کلان یک میلیارد تومان نیز عنوان می کنند.
کارشناسان می گویند؛ اینکه با چنین دیدی صفرها از پول ملی کم شود تورم نیز کنترل خواهد شد، اشتباه است چرا که این اقدام خود به دلیل هزینه بر بودن آن حتی تورم را تشدید خواهد کرد، کشورهایی که اقدام به حذف صفرهای اضافی از پول خود کرده اند نیز زمانی این کار را انجام داده اند که تورم مهار و ثبات اقتصادی داشته اند
اکنون موقع کم کردن صفرهای اضافی از پول ملی نیست
حذف صفرهای اضافی از پول ملی هر چند در تسهیل محاسبات کمک می کند ولی کارشناسان می گویند؛ اکنون موقع کم کردن صفرهای اضافی از پولی نیست و اینکه با چنین دیدی که صفرها از پول ملی کم شود تورم نیز کنترل خواهد شد، اشتباه است چرا که این اقدام خود به دلیل هزینه بر بودن آن حتی تورم را تشدید خواهد کرد. کشورهایی که اقدام به حذف صفرهای اضافی از پول خود کرده اند نیز زمانی این کار را انجام داده اند که تورم مهار و ثبات اقتصادی داشته اند. با این وجود چون هنوز برنامه مشخصی برای مهار تورم وجود ندارد و اجرای برخی سیاست ها چون تغییر نرخ ارز تورم را بر مدار رشد قرار داده است بی تردید حذف چند صفر از پول ملی بدون الزامات و پیش‌زمینه‌ها مشکلی را حل نمی کند و هیچ تاثیری بر اقتصاد کشور بر جای نمی گذارد.
البته دولت در شرایط کنونی با حذف 4 صفر از پولی ملی بدنبال این است که با چنین شیوه ای تورم بر مدار نزول قرار گیرد، اما به گفته کارشناسان ابتدا باید تورم کاهش یابد بعد دست به چنین اقدامی زده شود چرا که تورم در کشور به دلیل ساختارهای اقتصادی موجود همچنین اجرای برخی سیاستهای کلان، بخصوص سیاست های پولی و ... مهار آن سخت به نظر می رسد. اکنون که طرح حذف 4 صفر از پول ملی مطرح شده است این طرح منتقدان زیادی دارد و کارشناسان اقتصادی تاکید دارند اقتصاد متورم ایران با چنین راه‌حل‌هایی چون کاهش صفرهای پولی قابل کنترل نیست و اجرای آن نیازمند مقدماتی است که باید فراهم شود.
دولت و تصمیم گیران اقتصادی به جای پرداختن بهحذف صفرهای پولی بهتر است انرژی خود را صرف چگونگی مدیریت بازار ارز و تورمی که به دنبال دارد کنند نه اینکه شوک دیگری را با حذف 4 صفر از پولی ملی به جامعه تحمیل کنند چرا که اکنون اقتصاد در پی سیاست های نادرست آشفته و از ریل خارج شده است
انرژی ها صرف مدیریت نرخ ارز شود نه کاهش صفرهای اضافی از پول
محسن صادقی، کارشناس پولی بانکی در گفت و گو با خبرگزاری «بازار» با بیان اینکه اقدام به حذف صفرهای اضافه از پول ملی کارکرد خاصی در اقتصاد ندارد و فقط نقل و انتقال پول را تسهیل می کند، اظهار داشت: دولت و تصمیم گیران اقتصادی به جای پرداختن به چنین مسئله ای بهتر است انرژی خود را صرف چگونگی مدیریت بازار ارز و تورمی که به دنبال دارد کنند نه اینکه شوک دیگری را با حذف 4 صفر از پولی ملی به جامعه تحمیل کنند. از طرفی اکنون که اقتصاد در پی سیاست های نادرست ارزی آشفته و از ریل ثبات خارج شده است چنین اقدامی کارساز نیست و حتی نتیجه عکس را در مهار نرخ تورم دارد.
وی با بیان اینکه رسیدن نرخ ارز نیما از کانال 40 هزار تومان و صعود آن به کانال 60 هزار تومان خود به خود تورم را ایجاد کرده و تبعات آن نیز به زودی که منجر به رشد نرخ تورم و افزایش هزینه ها برای مردم می شود خود را نشان می دهد افزود: در چنین شرایطی هرگونه دستکاری در شاخص های کلان اقتصادی به نظر می رسد نتیجه عکس را دارد چرا که اقتصاد از ثبات خاصی برخوردار نیست. این در حالی است که سیاست گذاری ها بایستی طوری باشد که اقتصاد در برابر شوک های خارجی واکسینه و با ثبات شود نه اینکه به استقبال تورم با سیاست های ارزی ناکارآمد رفت.
متاسفانه در سیاست گذاری و اجرای برخی طرح ها، مدل این است که موضوعاتی مطرح و برنامه هایی یک شبه شکل اجرایی به خود می گیرد که این موضوع یک باره شوکی به اقتصاد کشور وارد کرده و ثباتی که ایجاد شده است از ریل خارج می شود
خروج اقتصاد از ریل ثبات در پی اجرای تصمیم گیری های نادرست
این کارشناس پولی بانکی خاطرنشان کرد: تغییر واحد پولی در صورتی می تواند اثربخشی لازم را داشته باشد که اصلاحات اقتصادی چون قرار گرفتن نرخ تورم بر مدار نزول و ثبات اقتصادی مشهود باشد اما اگر اکنون این اتفاق رخ دهد به دلایلی چون ایجاد سامانه ها و سیستم ها با مبنای جدید برای نشر و ...پولهای جدید، هزینه هایی به دولت تحمیل خواهد شد آن هم در شرایط کنونی که دولت با مشکلات عدیده درآمد زایی و کسری بودجه مواجه است. بنا براین اگر دولت بدون کارکارشناسی و بی توجهی به عواقب حذف صفرها از پولی ملی اقدامی کند بی شک مشکل جدیدی را بر مشکلات خود می افزاید.
صادقی افزود: متاسفانه در سیاست گذاری و اجرای برخی طرح ها، مدل این است که موضوعاتی مطرح و برنامه هایی یک شبه شکل اجرایی به خود می گیرد که این موضوع یک باره شوکی به اقتصاد کشور وارد کرده و ثباتی که ایجاد شده است از ریل خارج می شود. به طور مثال بانک مرکزی طی بیش از 2 سال با درایت توانست بازار ارز را سامان ببخشد. طی این مدت مدیریت در بازار ارز به گونه ای بود که نوسان آنچنانی حتی در زمانی که شوک های سیاسی به اقتصاد وارد می شد، قیمت ها جهشی رشد نمی کرد و اگر سیر صعودی نیز در مواقعی داشت پس از چند روز نرخ ها دوباره به سرجای خود برمی گشتند اما اکنون با اجرای سیاست تغییر نرخ ارز نیما به توافقی همه رشته های گذشته پنبه شد و بازار شاهد رشد روز افزون قیمت ارز چه در بازار رسمی و چه غیر رسمی است.
باید تاسف خورد چرا مدیریتها به گونه ای است که هر روز ارزش پول ملی با افزایش نرخ ارز و طلا و ... آب می رود، این در حالی است که حقوق کارمندان و کارگران که حدود 70 درصد جمعیت جامعه را تشکیل می دهند ثبات و ناچیز بوده اما هزینه ها با رشد نرخ ارز چندین برابر شده است
حقوق کارمندان و کارگران ثابت، قیمت ها چند برابر شده است
وی افزود: به نظر می رسید چنانچه همان رشد تدریجی نرخ ارز که در بازار مبادله ارزی بود اتفاق می افتاد اکنون شاهد نرخ دلار آزاد 80 هزار تومانی نبودیم. سیاستی که باعث می شود قیمت ها در بازار و بورس کالا نیز سیر صعودی به خود گیرد و معیشت مردم تحت تاثیر چنین سیاستی شود. از طرفی رئیس کل بانک مرکزی به عنوان متولی ناظر بر سیستم پولی کشور همچنین نهادی که باید از ارزش پول ملی صیانت کند متاسفانه همراه و همگام تصمیم گیران اقتصادی در این عرصه شده است که باید تاسف خورد چرا مدیریتها به گونه ای است که هر روز ارزش پول ملی با افزایش نرخ ارز و طلا و ... آب می رود. این در حالی است که حقوق کارمندان و کارگران که حدود 70 درصد جمعیت جامعه را تشکیل می دهند ثبات و ناچیز بوده اما هزینه های آن با رشد نرخ ارز چندین برابر شده است.
اکنون مدیریت در بانک مرکزی طوری است که انگار فرمان از دست این نهاد تصمیم گذار پولی رها شده و یا به دست سایرین افتاده است، آنطور که با رشد نرخ ارز خیلی ها از این آب گل آلود به نفع خود ماهی می گیرند.
به نظر می رسد رئیس کل بانک مرکزی بایستی حداقل چشم انداز خود را تا پایان سال در مورد نوسان نرخ ارز و اینکه نرخ این کالای سرنوشت ساز چه رقمی می شود اعلام کند، اما متاسفانه سکوت اختیار می کند. این در حالی است که بانک مرکزی باید در مقابل چنین سیاست هایی که ارزش پول ملی را تضعیف می کند بایستد نه اینکه نظاره گر باشد.